O outro día escribín un texto sobre Saudade sempre para explicar por que é un disco que é de balde a cambio dunha carta.
Hoxe escribo isto para explicar máis ou menos de que vai.
O título pode ser en serio, pode ser un chiste malo ou pode ser as dúas cousas. Postos a poñer a palabra “saudade” nun título, penso que está ben rebaixarlle a gravidade coa que a pensamos normalmente. A saudade na que penso eu non dá necesariamente gana de chorar, nin de volver atrás no tempo. Non é a frustración, o anhelo de algo que tivemos e xa non temos, senón o calor de algo bonito que vivimos e que nos acompaña no que seguimos vivindo.
Nese sentido, este é un disco que fixen principalmente só, pero pensando na xente que me acompaña de preto ou de lonxe. Por iso está cheo de ideas e sons prestados, algúns sacados de discos ou pelis e outros directamente dos audios de Whatsapp ou do correo electrónico. Hai un tempo falara con Isa Fernández Reviriego sobre a súa relación coa xente da que é fan e falaba así do sampleo: “El sampleo tiene una cualidad muy guay, que es que coges algo en lo que estaban tocando cinco personas, por ejemplo, y tu los metes en tu canción. Estás cogiendo a un montón de gente y la estás uniendo a tu sonido.”
Por iso este disco en solitario está cheo de xente. Por orde de aparición, esta (a maiores está a que non soa no disco pero compartiu ideas, querendo ou sen querer, e que está detallada nos créditos):
Samora Machel, Bazongo, Xacobe, Rocío Jurado, Toni Colombo, Esco Cromer, Raymond Green, un baterista anónimo, Tom Zé, Eloa, Vera, Sidney, Roberto, a Xunta de Galicia, Carlos, Mar, Meri, Ana Kiro, Benedicta Sánchez, actrices de Lúa vermella, Os Resentidos, Lamprea Explosiva, Emilio José, Maureen Tucker, John Cale, Ringo Starr, Roger Daltrey, prod.dailydailydaily, Andy Newmark, Mike Garson, Eddie Thornton, Ian Hamer, Les Condon, Alan Branscombe, Peter Coe, Georgia Hubley, Prince, Marisol e a xente que tocase na súa orquestra, Manu Chao, Elba, Nuria, Camila, Xiana, Ánxela, Olaia, Mar, Olalla, Hugo, Sara, Lucía Colombo, Marga, Marina, Marta, Isaura, Rubén, Julio, Lois, Samuel, Miguel, Ales, Teo, Clara, Anaid, Druso e as súas familias, Esturao e Choche.
Máis aló de poder armar a túa banda de fantasía con xente que non te coñece ou xuntar o presidente de Mozambique co sonotipo da Xunta, sempre me pareceu moi bonito escoitar cancións como “Un día cualquiera” de Aries ou “almorzo pa 3” de Bratzantifa, nas que entraban os audios de xente amiga. O son gravado é unha marabilla: dalgunha forma as fotos fanme pensar máis na ausencia, mentres que as voces que soan ao darlle ao play síntoas como unha maneira de estar presentes máis aló do tempo e o espazo. A última canción do disco, “Saudade sempre”, tamén a penso como unha maneira de prolongar no tempo dúas cousas efémeras: os saúdos (que aparecen ao comezo) e as cancións que non chegaron a ser publicadas, fose porque non se remataron ou porque non estaban pensadas para iso (aparecen nuns fragmentos ao final).
Esta canción é, dalgunha forma, como un vídeo doméstico: probablemente signifique máis para ti se recoñeces a quen sae, pero o que se ve neles case sempre é universal. Case sempre é xente que se quere, en momentos que se quere gardar. Tamén soe haber alguén xogando, e o resultado soe estar cheo de erros pero ten a liberdade de que non hai expectativas.
Iso é tamén, dalgún xeito, o que hai en Saudade sempre ao completo.
A nivel musical, efectivamente debe estar cheo de erros. O instrumento que mellor sei tocar é a batería e aquí non hai ningunha que tocase eu. Son unha chea de xogos coas ferramentas que tiña a man (o ordenador, un teclado, un sinte, unha guitarra española, un acordeón de xoguete, percusións e obxectos que había pola casa) e cos xéneros e referencias que din manexado sen estudalos moito. Hai dous temas de rap (“Teño o síndrome do inspector” e “Código de boas prácticas”), dous do que eu entendo máis ou menos como folk (“Agradecido” e “Neno”), dous que me teñen un punto máis post-punk (“Turismo de Galicia” e “Pitillos”), un dueto do que Camila me dixo que o comezo tiña un punto a sintonía de talk show (“O que hai a man”), varias cancións de pop máis ou menos rápido que quizais poden lembrar ao que faciamos Esposa (“A idade estúpida”, “O mundo do motor”, “Canción para Esposa”), algunhas que se achegan máis aos medios tempos (“793”, “Un momento”, “Catro anos máis”), unha que non sei moi ben o que é (“Xente que busca aparcamento”) e unha versión dunha das miñas cancións favoritas, “Flores”, de Lamprea Explosiva. Como está gravado na casa, non berro moito en ningunha.
De que van as cancións? Algunhas van de facerse maior e de como nos relacionamos coas expectativas que temos de como serán as cousas, outras van de sufrir polos desacordos coas persoas que queremos, outras de cousas menos íntimas como os salarios ou a imaxe de Galicia. E se antes dicía que penso a saudade como o calor de algo bonito que vivimos e que nos acompaña no que seguimos vivindo, en varias das letras hai unha especie de mirar atrás para mirar adiante. Xa falei de “Saudade sempre” como unha especie de canción/vídeo doméstico, tamén de como “O mundo do motor” pensaba nos momentos de amizade vividos nos coches, e no caso de “Canción para Esposa”, que era unha idea que chegaramos a ensaiar con Esposa pero non rematar, pensaba na sensación de cando ter un grupo se volve moi complicado (porque hai que traballar, porque hai que marchar a vivir a outros sitios, polo que sexa). A idea é que as cousas que cantamos (e as que cantou outra xente) están dentro das que cantamos agora e das que cantaremos máis adiante.
Estas cancións en concreto están feitas ao longo de tres anos ou así, así que soan distinto porque fun aprendendo algunha cousa sobre a marcha. Tampouco moitas, que é un disco caseiro, lo-fi e todo iso, pero si algunhas que non sabía en Tempo libre, o EP que fixen na pandemia, ademais de que desde aquela merquei unha tarxeta de son e un par de cables que me faltaban. As máis vellas (as primeiras que gravei son “793” e “Catro anos máis”) están feitas (ou, polo menos, comezadas) precisamente durante a pandemia, cando non podía xuntarme con ninguén no local a tocar, e o resto foron saíndo aos poucos co que había a man. Ao final son moitas porque, aínda que as fixese durante varios anos, están feitas por impulsos de poucas horas, en momentos de tempo libre ou roubados á obriga de facer algo tedioso. Facer cada canción serviume para estar entretido, para pasar o tempo cantando (que é o que máis me gusta facer), para pensar a fondo nunha cuestión e para comezar un diálogo (bueno, se cadra falar é o que máis me gusta facer). Por iso máis cancións son máis impulsos e máis escusas para dicirse cousas: normalmente, remato unha canción e mándolla por Whatsapp a alguén en quen estou pensando, e agora bueno, pois máis que unha mensaxe directa son un pouco como unha mensaxe nunha botella, e están no mundo para empezar os diálogos que queira quen as escoite.
Así que, se queredes, contádeme (e, se vos presta, por carta).
Bolsa de patacas 